บูดาเปสต์ (Budapest) เป็นเมืองหลวงและเมืองที่ใหญ่ที่สุดของประเทศฮังการีและเป็นหนึ่งในเมืองที่ใหญ่ที่สุดของสหภาพยุโรป (The European Union: EU) เป็นเมืองที่เป็นศูนย์กลางด้านการปกครอง วัฒนธรรม การค้า อุตสาหกรรมและศูนย์การขนส่งของประเทศฮังการี จากการสำรวจสำมะโนประชากรในปี 2011 พบว่าในบูดาเปสต์มีประชากรอาศัยอยู่ราว 1,740,000 คน ซึ่งมีจำนวนลดลงมาจากปี ค.ศ. 1989 ที่มีจำนวนสูงถึง 2.1 ล้านคน เนื่องจากมีการขยายพื้นที่เมืองไปยังบริเวณโดยรอบ แต่ถ้าพิจารณาจำนวนประชากรทั้งหมดที่อาศัยอยู่ในพื้นที่ปริมณฑลแล้วจะมีจำนวนประชากรมากถึง 3.3 ล้านคน เมืองบูดาเปสต์มีพื้นที่ทั้งหมดประมาณ 525 ตารางกิโลเมตรหรือราว 203 ตารางไมล์ ครอบครองพื้นที่ 2 ฝั่งของแม่น้ำดานูบ โดยเมืองบูดาเปสต์เกิดจากการรวมตัวกันของ 3 เมืองคือเมืองบูดา (Buda) และโอบูดา (Óbuda) ทางฝั่งตะวันตกกับเมืองเปสต์ (Pest) ทางฝั่งตะวันออกเมื่อวันที่ 17 พฤศจิกายน ปี ค.ศ. 1873
ประวัติความเป็นมา
ประวัติความเป็นมาของบูดาเปสต์เริ่มต้นจากการตั้งถิ่นฐานของชาวเซลติก (Celtic settlement) ที่บริเวณเมืองโบราณที่เรียกว่า Aquincum ที่ต่อมากลายเป็นเมืองหลวงของอาณาจักรโรมันตอนล่างที่เรียกว่า LowerPannonia ต่อมาชาวได้มีชาวฮังการีได้เข้ามาครอบครองในดินแดนแห่งนี้ในช่วงศตวรรษที่ 9 ก่อนที่เมืองจะถูกรุกรานและครอบครองโดยชาวมองโกล (TheMongols) ทางฝั่งตะวันออกในช่วงปี ค.ศ. 1241-1242 เมืองใหม่ที่เกิดขึ้นนี้ได้กลายเป็นศูนย์กลางของยุคฟื้นฟูศิลปวิทยาวัฒนธรรมมนุษยนิยม (Renaissance humanist culture) ในศตวรรษที่ 15 ต่อมาไม่นานก็ได้เกิดสงครามโมแฮคส์ (The Battle of Mohács) เกิดขึ้น ซึ่งเป็นสงครามการสู้รบระหว่างชาวฮังการีและชาวออตโตมัน (Ottoman) ทำให้เมืองแห่งนี้อยู่ภายใต้การปกครองโดยชาวออตโตมันเกือบ 150 ปี
ในช่วงศตวรรษที่18 และ 19 บูดาเปสต์เป็นเมืองศูนย์กลางของเหตุการณ์สำคัญๆ หลายครั้งเช่น เป็นเมืองหลวงแห่งที่สองของจักรวรรดิ์ออสเตรีย-ฮังการี (TheAustro-Hungarian Empire) อันยิ่งใหญ่ก่อนที่อาณาจักรจะล่มละลายในปี ค.ศ. 1918 ภายหลังสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง เป็นศูนย์กลางของเหตุการณ์การปฏิวัติฮังการี (The Hungarian Revolution) ในปี ค.ศ. 1848 เป็นที่ตั้งของสภาเทศบาลสาธารณรัฐฮังการีในปี ค.ศ. 1919 เป็นศูนย์กลางของสงครามบูดาเปสต์ (TheBattle of Budapest) ในปี ค.ศ. 1945 และเป็นศูนย์กลางการปฏิวัติ (The Revolution of 1956) ในปี ค.ศ. 1956 เป็นต้น
ในช่วงศตวรรษที่18 และ 19 บูดาเปสต์เป็นเมืองศูนย์กลางของเหตุการณ์สำคัญๆ หลายครั้งเช่น เป็นเมืองหลวงแห่งที่สองของจักรวรรดิ์ออสเตรีย-ฮังการี (TheAustro-Hungarian Empire) อันยิ่งใหญ่ก่อนที่อาณาจักรจะล่มละลายในปี ค.ศ. 1918 ภายหลังสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง เป็นศูนย์กลางของเหตุการณ์การปฏิวัติฮังการี (The Hungarian Revolution) ในปี ค.ศ. 1848 เป็นที่ตั้งของสภาเทศบาลสาธารณรัฐฮังการีในปี ค.ศ. 1919 เป็นศูนย์กลางของสงครามบูดาเปสต์ (TheBattle of Budapest) ในปี ค.ศ. 1945 และเป็นศูนย์กลางการปฏิวัติ (The Revolution of 1956) ในปี ค.ศ. 1956 เป็นต้น
ความสำคัญในด้านอื่นๆ ของเมืองบูดาเปสต์
บูดาเปสต์เป็นหนึ่งในเมืองที่สวยที่สุดของยุโรปเพราะสองฝั่งแม่น้ำดานูป (The Danube) เป็นที่ตั้งของสถานที่สำคัญที่เป็นพื้นที่มรดกโลก (World Heritage Site) หลายแห่ง เช่นพระราชวังของกษัตริย์ฮังการี (The Buda Castle Quarter) ถนนแอนเดรสซี (Andrássy Avenue) จัตุรัสวีรบุรุษ (Heroes’ Square) และรถไฟใต้ดินมิลเลนเนียม (The Millennium Underground Railway) ที่เป็นเส้นทางรถไฟใต้ดินที่เก่าแก่เป็นอันดับสองของโลก (รถไฟใต้ดินที่นี่อยู่ลึกจากระดับพื้นดินมาก)
ข้อมูลที่น่าสนใจอื่นๆ เกียวกับกรุงบูดาเปสต์
-เป็นแหล่งของน้ำพุร้อนจากความร้อนใต้พิภพจำนวนมากกว่า 80 แห่ง
-ระบบถ้ำน้ำร้อนใต้พิภพที่ใหญ่ที่สุดในโลก (The world’s largest thermal water cave system)
-โบสถ์ยิว (Synagogue) ที่ใหญ่เป็นอันดับสองของโลก
-อาคารรัฐสภา (Hungarian Parliament Building) ที่มีขนาดใหญ่เป็นอันดับสามของโลก
-เมืองที่ดึงดูดนักท่องเที่ยวจำนวนมากถึง 4.4 ล้านคนต่อปี ทำให้บูดาเปสต์เป็นเมืองท่องเที่ยวที่ได้รับความนิยมเป็นอันดับ 25 ของโลก และอันดับที่ 6 ของทวีปยุโรปของข้อมูลของ Euromonitor
-เป็นหนึ่งในเมืองที่เป็นศูนย์กลางทางการเงินในยุโรปกลาง (Central Europe)เพราะได้รับการจัดอันดับให้เป็นเมืองอันดับสามของดัชนีตลาดเกิดใหม่ของมาสเตอร์การ์ด (Mastercard’s Emerging Markets Index) และอันดับที่สองของเมืองน่าอยู่ที่สุดในยุโรปกลางหรือภาคตะวันออกตามดัชนีคุณภาพชีวิตของ EIU (EIU’s quality of life index)
-เป็นเมืองที่ดีที่สุดเป็นอันดับสองของโลก (The world’s second best city) โดยการจัดอันดับของนิตยสารท่องเที่ยว Condé Nast Traveler ของอเมริกา
-เป็นเมืองที่น่าอยู่ที่สุดเป็นอันดับ 7 ของยุโรป (Europe’s 7th most idyllic place to live) โดยนิตยสารฟอร์บ (Forbes) ของอเมริกา
-เป็นเมืองแห่งนวัตกรรมอันดับสูงที่สุดของยุโรปกลางและตะวันออก (Central/Eastern European city on Innovation Cities' Top 100 index)
-เป็นที่ตั้งสำนักงานใหญ่ของสถาบันนวัตกรรมและเทคโนโลยีแห่งยุโรป (The European Institute of Innovation and Technology: EIT)
-เป็นที่ตั้งของวิทยาลัยตำรวจแห่งยุโรป (The European Police College: CEPOL)
-เป็นที่ตั้งของสำนักงานต่างประเทศแห่งแรกของหน่วยงานส่งเสริมการลงทุนแห่งประเทศจีน (The China Investment Promotion Agency: CIPA)
-เป็นที่ตั้งของมหาวิทยาลัยที่สำคัญจำนวน 18 แห่ง รวมถึงมหาวิทยาลัยยุโรปกลาง (The Central European University) มหาวิทยาลัยเอิทเวิสลอรานด์ (Eötvös Loránd University) และมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีและเศรษฐศาสตร์แห่งบูดาเปสต์ (The BudapestUniversity of Technology and Economics) เป็นต้น